कागुनों (foxtail millet) बारे जानकारी




प्रोटिन ,चिल्लो पदार्थ र खनिजका लागि सर्वश्रेष्ठ बाली हो,कागुनो। करिब तीन देखि चार महिनामा उत्पादन लिन सकिने यो बालिको भात,खिर, ढिंडो ,रोटी खान सकिन्छ।पशुबस्तुलाई आहार पनि हुन्छ।

असिन्चित ,रुखो, पाखो , पानी नजम्ने बारीमा समेत खेती गर्न सकिने कगुनो  खेती पछिल्लो समय लोप हुँदै गएको छ। बर्खे बालिकाका रूपमा खेती गर्न सकिने यो बाली उच्च पहाडी भेगमा चैत अन्तिमतिर लगाउन सकिन्छ।तल्लो पहाड , मध्यपहाडी र बेसितिर बैशाख अन्तिमतिरबाट जेठसम्म लगाउन सकिन्छ।

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

काक्रो खेती प्रबिधी र यसको उपयोगीता:

Image
  सुस्मा पौडेल                           काक्रो खेती प्रबिधि र यसको उपयोगिता:                     काक्रोको बैज्ञानिक नाम कुकुमिस साटिभस ( Cucumis sativus) हो। यो कुकुरबिटासी (Cucurbitaceae) परिबारमा पर्द्छ। यो एक बर्सिय लहरे बाली हो। यसको उत्तपति भारतको दछिण पुर्बी भागमा भएको पाइन्छ। काक्रो नेपालको परापुर्ब काल देखि नै खेती गरिदै आएको मुख्य बाली हो। यसको खेती पहाड देखि तराईसम्म गर्न सकिन्छ । नेपालमा मध्यपहाडी क्षेत्र यसको मुख्य उदगम थलो मानिन्छ । अन्य लहरेबाली जस्तै काक्रोले पनि धेरै गर्मी र धेरै जाडो सहन सक्दैन। काक्रो तराईमा माघ , फाल्गुनमा रोपिन्छ भने बेमौसमी खेतिको लागि पुसमा बेर्ना तयार गरि रोपिने गरिन्छ। मध्ये पहाडमा चैत मा रोपिन्छ भने उच्च पहाडमा  बैशाख देखि जेठसम्म काक्रो रोपिन्छ। काक्रो लाई सलाद बनाएर चानामा नुन खुर्सानी दलेर, अचार बनाएर , तरकारी पकाएर फल प्रसोधन गरेर सिधै खाने गरिन्छ।                     हाबापानी:                               न्यानो मौसममा खेती गरिने बाली भएकाले यसलाइ न्यानो तापक्रम को आबसयकता पर्द्छ। यसको बोट वृद्धि हुन २५° सेल्सियस देखि ३०°सेल्सियस तापक्रम
Read more

True Potato Seed (TPS) आलु खेति प्रबिधि

Image
 True Potato Seed (TPS) आलु खेति गर्नेे तरिका सम्बन्धि जानकारी । परिचय:  हाम्रो देशको मध्य तथा उच्च पहाडी भेकमा आलु खेति लामो दिन भएको बेला गरिने हुनाले आलुको बोटमा फुल फुलेको अथवा गोलभेडा जस्तो फल लागेको देखिन्छ। यसलाई आलुभेडा वा वेरि पनि भनिन्छ। यस भित्र भएको  वियाहरु नै आलुका बिउ हुन, जसलाई अंग्रेजीमा True potato seed भनिन्छ। बिया आलुको जातहरुः  1) HPSII/67  2) HPS7/67  3) HPS!/13  सिफािरस क्षेत्र      तराई, पहाड , हिमाल १) बीउ दर       ४-५ ग्राम पर्ति रोपनी २)मलखात    कम्पोष्टःःः१५०० के.जी प्रति रोपनी    युरियाःःः ७   के.जी प्रति रोपनी    डि।ए,पीःःःः ११  के.जी प्रति रोपनी      वा    अर्गानिक मल (Black Wonder)::: १२ के.जी प्रती रोपनी    पोटासःःःःः ५  के.जी प्रति रोपनी ३) बिया रोप्ने तरिका  बियालाई सिधै व्याडमा रोप्नु भन्दा २४ घण्टा सम्म सफा पानीमा भिजाएर रोप्दा राम्रो हुन्छ।बिया रोप्दा लाईन देखि लाईन सम्म १० से.मी र बिउ देखि बिउ सम्म १०  से.मू दुरि राखि  १ से.मी  गहिराईमा रोप्नुपर्छ। बीउ रोपि सकेपछि खरानीले छोपन्ने ४) मुख्य जग्गाको तयारी   बेर्ना सार्नु भण्दा अघी साधारण आलुको लागि ज
Read more

3G cutting कसरि गर्ने ?

Image
  लहरे बालीहरुमा सामान्यतय भाले फूलहरु धेरै लाग्ने तर फल निकै कम लाग्ने गरेको देखिन्छ । 3G cutting गर्नाले लहरे बालीहरुमा तेस्रो पुस्ताको हाँगाहरुमा पोथी फुल मात्रै फुल्ने गर्छन् र सामान्य तरिका भन्दा कयौं गुणा बढी आम्दानि लिन सकिन्छ । 3G cutting कसरि गर्ने त ? मुख्य लहरा (पहिलो पुस्ताको हाँगा) ८-१२ फिटको भएपछि टुप्पोपट्टीको भाग काटेर फालिदिने । त्यसपछि आउने दोस्रो पुस्ताको हाँगाहरुलाइ २-३ ओटाको संख्यामा राख्नुपर्छ । दोस्रो पुस्ताको हाँगा २-३ फिटको भएपछि टुप्पोपट्टिको भाग काटेर फालिदिने । दोस्रो पुस्ताको हाँगाबाट पनि २-३ ओटा तेस्रो पुस्ताको हाँगाहरु पलाउन थाल्छन्। पहिलो पुस्ताको हाँगा (मुख्य लहराको) आख्लाहरुमा सबै फूलहरु भाले फुल मात्रै फुल्छन्। दोस्रो पुस्ताको हाँगामा चाही ३ भाग भाले फूल र १ भाग पोथी फूल फुलेका हुन्छन् । तेस्रो पुस्ताको हाँगामा भएका हरेक आख्लाहरुमा पोथी फूलहरु मात्र फुल्ने गर्छन् र धेरै फलहरु उत्पादन हुन्छ । यसरि हामीले सामान्य तरिका भन्दा ३ जी कटिंगद्वारा धेरै भन्दा धेरै फलहरुको उत्पादन गर्न सक्छौं । ख्याल गर्नैपर्ने कुराहरु - मुख्य लहरामा ४-५ पातको अवस्थासम्म कुनैपन
Read more